AKGÜNLÜK (BOSWELLIA SERRATA)
Boswellia, Hindistan, Afrika ve Arabistan'a özgü bir ağaçtır. Geleneksel Hint tıbbı Ayurveda'da yaygın olarak kullanılır. Olibanum, boswellia’nın bir diğer adıdır. Boswellia serrata, boswellia carterii ve boswellia frereana dâhil olmak üzere çeşitli boswellia türlerinin kabuğundaki açıklıklardan sızan bir reçine veya "özsu" anlamına gelir. Bunlardan boswellia serrata en yaygın olarak tıpta kullanılır.
Boswellia, beyin hasarı, osteoartrit, romatoid artrit, eklem ağrısı, eklemlerdeki sıvı dolu pedlerin şişmesi (bursit) ve tendonların şişmesi (tendonit) gibi rahatsızlıklar için ağızdan alınır.
Ayrıca ülseratif kolit, kolonu etkileyen inflamatuar bağırsak hastalığı (kollajenöz kolit), Crohn hastalığı ve karın ağrısı için de ağız yoluyla alınabilir. Astım, saman nezlesi, boğaz ağrısı, frengi, ağrılı adet görme, sivilce, morluk, baş ağrısı, şeker hastalığı ve kanser tedavisinde kullanılır. Boswellia aynı zamanda uyarıcı olarak, idrar ve adet akışını artırmak için de kullanılır. Boswellia, cildi tonlamak ve kırışıklıkları azaltmak için cilde uygulanır. Ayrıca kansere yönelik radyasyon tedavileri sırasında oluşan cilt hasarını azaltmak için de tercih edilir. Boswellia reçinesi, iltihabı azaltmaya ve bağışıklık tepkisini artırmaya yardımcı olabilecek Boswellik asit içerir.1
Ağacın tıbbi kısmı, gövde kabuğunda kesi yapıldığında ortaya çıkan reçine sakızıdır. İçerik:– 11-keto-β-boswellik asit (C30H46O4 ; Mr 470.7): minimum yüzde 1.0 (kurutulmuş ilaç). Ph.Eur.2
Boswellia serrata, yağlar, terpenoidler ve sakız içerir. Reçinenin yüzde 16'ya kadarı esansiyel yağdır ve çoğunluğu alfa tujen ve p-simendir. Dört pentasiklik triterpen asit de mevcuttur; ß-Boswellik asit ana bileşendir.3
Boswellia serrata antiseptik, antiinflamatuar, antiaterosklerotik, emmenagog, analjezik, sedatif ve hipotansiftir. Ayrıca obezite, ishal, dizanteri, basur, idrar bozuklukları, sıracalı hastalıklarda da kullanılır. Boswellia serrata'nın fenolik olmayan fraksiyonu dikkate değer bir sedatif ve analjezik etki sergiledi. Boswellik asit, anti-inflamatuar aktiviteye sahip olan Boswellia serrata'dan izole edilen ana aktif maddedir (boswellia serrata, osteoartrit, jüvenil romatoid artrit, yumuşak doku fibroziti ve spondilitte, ayrıca öksürük, bronşit, astım, ağız yaraları için kullanılır).4
Boswellia, 5-lipoksijenazın spesifik bir inhibitörüdür.5,6 Boswellia'nın ayrıca amfizemin patogenezinde rol oynayabilen insan lökosit elastazını (HLE) inhibe ettiği de gösterilmiştir. HLE ayrıca mukus sekresyonunu da uyarır ve dolayısıyla kistik fibroz, kronik bronşit ve akut solunum sıkıntısı sendromunda rol oynayabilir.7,8
Lökotrienlerin ülseratif kolitin inflamatuar sürecinde rol oynadığı ileri sürülmektedir. Ülseratif kolit hastalarında boswellia özütü (günde üç kez 350 mg), sülfasalazin (günde üç kez 1 g) ile karşılaştırıldı. Boswellia ekstresi alan hastalar, sulfasalazin alan hastalarla benzer iyileşmeler gösterdi; ancak boswellia hastalarının yüzde 82'si, sulfasalazin kullananların ise yüzde 75'i remisyona girdi.9
Steroid olmayan antiinflamatuar ilaçların artritik durumlarda eklem hasarını hızlandırabilen glikozaminoglikan sentezini bozabileceği bilinmektedir. Boswellia, kontrollerle karşılaştırıldığında glikozaminoglikanların bozulmasını önemli ölçüde azaltırken, ketoprofen toplam doku glikozaminoglikan içeriğini azalttı.10
References:
1. Burçin Ö., Sultan P., Didem D. O., A Clinical Approach to The Effect of Boswellia Serrata in Osteoarthritis, Academic Journal of Homeopathy and Integrative Medicine, Acad. J. Homeopat. & Integ. Med. 2023;1(1):11-9.)
2. 1480p, 10th Ed. (European Pharmacopoeia, Tenth Edition, Volume I).
3. Monograph, Alternative Medicine Review ◆ Volume 3, Number 4 ◆ 1998, 306p.
4. Indian Medicinal Plants, C.P. Khare, B-1/211, Janak Puri, New Delhi-110 058, India. 99p.
5. Safayhi H, Mack T, Sabieral J, et al. Boswellic acids: novel, specific nonredox inhibitors of 5-lipoxygenase. J Pharmac Exp Ther 1992;261:1143-1146.
6. Ammon HPT. Salai guggal – Boswellia serrata: from a herbal medicine to a specific inhibitor of leukotriene biosynthesis. Phytomedicine 1996;3:67-70.
7. Rall B, Ammon HPT, Safayhi H. Boswellic acids and protease activities. Phytomedicine 1996;3:75-76.
8. Safayhi H, Rall B, Sailer ER, Ammon HPT. Inhibition by Boswellc acids of human leukocyte elastase. J Pharmacol Exp Ther 1997;281:460-463.
9. Gupta I, Parihar A, Malhotra P, et al. Effects of Boswellia serrata gum resin in patients with ulcerative colitis. Eur J Med Res 1997;2:37-43.
10. Reddy GK, Chandraksan G, Dhar SC. Studies on the metabolism of glycosaminoglycans under the influence of new herbal anti-inflammatory agents. Biochem Pharm 1989;38:3527-3534.